Munn við munn?

Birting greinarinnar í Lancet sem MBL vísar í er vissulega stórfrétt úr endurlífgunarfræðunum.  Hins vegar þarf að stíga varlega til jarðar þegar kemur að ráðleggingum til allra og aldrei hægt að byggja þær á einni rannsókn. Mér finnst samt líklegt að þetta atriði verði staðfest með frekari rannsóknum og því verði næstu alþjóðlegu leiðbeiningum um endurlífgun breytt þannig að enn minni áhersla verði lögð á blástur. 

Það er rétt að til eru sterk rök fyrir því að munn við munn blástur skipti litlu máli og sé etv skaðlegur við hjartastopp.  Þegar blásið er eykst þrýstingur í lungunum og við það minnkar blóðflæði til hjartans.  Einnig tekur nokkur hnoð að koma blóðflæðinu af stað þannig að öll hlé á hjartahnoði minnka verulega líkur á að endurlífgun takist.   Ef öndunarvegur er opinn á meðan hjartahnoð er framkvæmt verður einnig talsverð hreyfing á loftinu sem geta verið nægileg loftskipti.

Í ljósi þessa hefur undanfarin ár verið lögð mun minni áhersla á blástur og meiri á hjartahnoðið, samanber slagorðin "Hringja Hnoða" sem kynnt voru fyrir nokkrum árum.  Frá 2003 hefur verið í leiðbeiningum hér á landi að fólk geti í þéttbýli, þar sem læknir og sjúkraflutningamenn eru komnir eftir fáeinar mínútur, hjartahnoðað eingöngu ef það getur ekki eða treystir sér ekki til að blása.  Lifun fer mest eftir því hversu vel hjartahnoðað er og hversu fljótt hægt er að beita rafstuði.

Grein MBL þarnast hins vegar nokkurra útskýringa, fyrst farið er að fjalla um málið í fjölmiðlum.  Í fyrsta lagi verður að taka fram að þessar hugmyndir um að hætta að kenna blástur eiga bara við um skyndilegt meðvitundarleysi hjá fullorðnum.  Hjá börnum er líklegra að hætt verði að kenna hjartahnoð þar sem hjartastopp eru gríðarlega sjaldgæf í þeim aldurshópi en mun líklegra að um öndunarvandamál sé að ræða.   Það sama á við um þá sem eru líflausir af öðrum ástæðum, s.s. vegna drukknunar, eitrunar, hengingar, áverka eða aðskotahlutar í öndunarvegi, þá skiptir öndunaraðstoð verulegu máli.  

Einnig er rétt að benda á að þó vissulega séu margir hræddir við að fá smitsjúkdóm við munn-við-munn blástur hefur aldrei verið skráð að einstaklingur hafi smitast af HIV eða lifrarbólgu við að blása munn við munn.   Þetta er því líklega ekki hættulegt.

Hér á landi er þessi hræðsla til staðar, í þeim endurlífgunartilvikum sem við sinnum á neyðarbíl reyna nærstaddir ekki að beita hjartahnoði nema í um helmingi tilvika og það hlutfall þarf að auka.

Þessar endurlífugnartölur frá Japan eru frekar slakar, í rannsókninni tekst þeim einungis að endurlífga fáein prósent þeirra sem "falla saman" eins og það er orðað í MBL greinninni.  Hér á höfuðborgarsvæðinu eru 41% þeirra sem hníga niður í hjartastoppi endurlífgaðir en 19% útskrifast lifandi.  Því er ekki víst að tölur þeirra eigi við með sama hætti hér.   

Lancet greinin er áhugavert innlegg í áralanga umræðu, ekki nýjar leiðbeiningar. 

Læknar hvetja til þess að hætt verði að beita munn við munn aðferðinni

Athugasemdir

[bh (IP-tala skráð) 16.3.2007 kl. 19:53]

svona finnst mér að þessi moggablogg eigi að virka, maður klikkar á link við frétt og fær meiri vitneskju um fréttina. Flott.

[Börkur Gunnarsson, 16.3.2007 kl. 20:58]

sammála óskráðum bh, b.

samt ekki h.

[Hjalti Már Björnsson, 17.3.2007 kl. 09:06]

Nú nú Börkur, hverju ertu ekki sammála?

[Sigfús Sigurþórsson., 17.3.2007 kl. 12:05]

Skaðlegur við hjartastoppi, ég er ekki viss um að margir viti þetta.

[Börkur Gunnarsson, 17.3.2007 kl. 20:25]

ég átti við að ég væri sammála óskráðum bh um að þetta væri góður pistill og á vissan hátt einsog bloggið virkar hvað best, svo kvittaði ég undir með b. en ég nota þann staf til að merkja mér greinarnar en bætti svo við í slöppu gríni að ég væri þó ekki bh, bara b, ekki h. 

þannig að takk fyrir góðan pistil einsog svo marga aðra fína sem þú skrifar.